Een leven lang leren

www.vvao.nl

datum 2012-09-10blz. n.v.t.

Een leven lang leren

Een levendige boel was het de eerste septemberweek in de studentensteden. Groepjes studenten liepen overal enthousiast rond om hun stad en elkaar te leren kennen. Toevallig speelde in Den Haag ook die week de Engelse band Coldplay. Het hele Malieveld stond barstensvol fans. Ik reed erlangs op weg naar huis na een studievoorlichtingsbijeenkomst. Toen ik die drukte zag, flarden muziek hoorde, en met mijn gedachten nog half bij die bijeenkomst, voelde ik mij weer even achttien: verlangend naar avontuur in een nieuwe omgeving.

Schoolverlaters vinden het volgens onderzoek van het researchcentrum ROA (Maastricht) steeds moeilijker om een studie te kiezen. Andries de Grip, hoogleraar scholing en arbeidsmarkt aan de universiteit Maastricht, adviseert om bij twijfel rekening te houden met de kans op werk in plaats van louter met je interesse. Tenzij je heel erg gemotiveerd bent. Het ROA verzamelt cijfers over de arbeidskansen van opleidingen. Medische en technische studies als werktuigbouwkunde leveren de meeste kans op werk. Voor het hbo zijn dat vooral lerarenopleidingen en laboratorium- en chemische technologie.

Hoe kunnen twijfelende scholieren erachter komen wat ze willen studeren? Universiteiten doen aan voorlichting, maar vooral op een wervende manier met gelikte brochures. Daarnaast zijn er studievoorlichtingsdagen aan het eind van het schooljaar. Veel jongeren blijken niet tevreden over de studie- en beroepsvoorlichting. Het woord decaan hoor ik zelden vallen of is het zo dat scholieren geen zin hebben om raad te vragen? Is de drempel te hoog? En hoe zit het met de mentoren op de middelbare school? Worden die voldoende opgeleid in beroeps- en studieadvies?
VWO’ers en havisten die een vervolgopleiding doen, blijken veel vaker van studie te wisselen dan andere schoolverlaters. In een tijd met de dreiging van langstudeerboetes is dat wel een risico.

Toch denk ik dat je het beste een studie kunt kiezen die je aantrekt. Zelfs kunstgeschiedenis, journalistiek en bedrijfskunde, studies die door de onderzoekers sterk worden afgeraden. Bij de opleiding journalistiek zet ik inmiddels ook mijn vraagtekens, gezien de opkomst van het leger zelfverklaarde nieuwsverkopers op twitter. Maar die hype gaat wel voorbij. Motivatie is volgens mij minstens zo belangrijk als arbeidsperspectief. Je moet wel de kans krijgen én nemen om je van tevoren goed te verdiepen in opleidingsmogelijkheden. En dan is eerlijke en goede voorlichting essentieel. Daar lijkt het aan te schorten.

Gelukkig toont de praktijk dat je na de meeste studies nog alle kanten op kunt, tenzij ze erg specialistisch zijn zoals sommige techniekstudies. Zeker in de (semi)-publieke sector. Zo studeerde Roland Plasterk o.a. natuurwetenschappen en koos hij na een wetenschappelijke carrière voor de politiek. Bovendien kan je tijdens of naast je werk je leven lang trainingen en opleidingen volgen. Een baan voor het leven is passé, waarom dan wel een opleiding voor het leven?